“งานบวช” พิธีกรรมทางศาสนาสำหรับชาวพุทธ ซึ่งมีขั้นตอนและพิธีการหลายอย่างที่ต้องจัดเตรียมให้ถูกต้องตามขั้นตอน ซึ่งวันนี้เราก็มีขั้นตอนในการเตรียมงานบวช ว่าการจัดงานบวชต้องเตรียมอะไรบ้าง รวมไปถึงการคำนวณค่าใช้จ่ายคร่าวๆ ในการจัดงานมาฝากกัน เผื่อใครที่กำลังจะบวชหรือกำลังจะจัดงานบวชให้กับคนใกล้ชิดจะได้นำข้อมูลเหล่านี้ไปเป็นแนวทางปรับใช้กันได้
ขั้นตอนกำหนดแผนจัดงานบวช
การจัดงานบวชต้องเตรียมอะไรบ้าง? อย่างแรกเลยคือการกำหนดแผนจัดงาน ได้แก่ วัน เวลา สถานที่ ซึ่งมีรายละเอียดการเตรียมตัวดังนี้
1. กำหนดวันและเวลาให้ชัดเจน: บางคนอาจใช้วันมงคลเป็นฤกษ์บวช บางคนอาจจะใช้ฤกษ์สะดวก ในส่วนนี้ก็ขึ้นอยู่กับความต้องการ รวมไปถึงต้องการจัดงานพิธีกี่วัน เช่น บวชวันเดียวจบ บวช 2 วัน เป็นต้น
2. ติดต่อวัด: เมื่อได้วันและเวลาที่ต้องการอย่างชัดเจนแล้ว ให้สอบถามกับวัดที่ต้องการบวชว่าสามารถจัดงานบวชให้ได้หรือไม่ และสอบถามหาพระอุปัชฌาย์เพื่อพูดคุยถึงเงื่อนไขและกำหนดการกับทางวัดให้เรียบร้อย เพราะขั้นตอนการเตรียมงานบวชจะแตกต่างกันตามประเพณีของวัดนั้นๆ
เมื่อทุกอย่างเสร็จสิ้นแล้ว ให้ผู้ที่ต้องการบวชซ้อมการขานนาค คำขอบรรพชาอุปสมบท คำอนุโมทนา ฝึกท่องบทสวดคำบาลีต่างๆ ให้พร้อมก่อนถึงงานบวช
การจัดงานบวชต้องเตรียมอะไรบ้าง ค่าใช้จ่ายประมาณเท่าไหร่
เมื่อได้ฤกษ์บวชและวัดที่ต้องการบวชเรียบร้อยแล้ว สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึง คือ ขนาดของการจัดงาน เพราะมีผลต่องบประมาณการจัดงานค่อนข้างมาก โดยเฉพาะเรื่องจำนวนแขกผู้ร่วมงานและข้าวของที่เลือกใช้ภายในงาน ทั้งนี้งบประมาณสำหรับการจัดงานบวชก็ขึ้นอยู่กับทุนทรัพย์ของแต่ละคน และสิ่งของบางอย่างสามารถขอยืมจากวัดได้ โดยเราขอแบ่งค่าใช้จ่ายออกเป็นกลุ่ม เพื่อให้เห็นภาพชัดขึ้น ดังนี้
ค่าใช้จ่ายพิธีปลงผมและพิธีขอขมาบุพการี: ประมาณ 1,000 - 2,000 บาท
- ใบบัวสำหรับรองเส้นผม 1 ใบ
- พานรองใบบัว 1 ใบ
- กรรไกรสำหรับขลิบผม 1 เล่ม
- มีดโกนสำหรับโกนผม 1 ด้าม
- ขันน้ำสำหรับล้างเท้าขอขมา
- พานเทียนแพ มีให้เลือกทั้งแบบดอกไม้สดและแบบดอกไม้ปลอมขึ้นอยู่กับความต้องการ หรือสามารถยืมจากวัดก็ได้เช่นกัน
- น้ำอบ
- ดอกมะลิ
- ดอกดาวเรือง
ค่าใช้จ่ายพิธีอาบน้ำนาค: ประมาณ 500 - 2,000 บาท
- ชุดนาคแบบครบชุด 300 - 1,500 บาท
- ขันน้ำสำหรับอาบน้ำนาค
- น้ำอบ
- ดินสอพอง
- ผงขมิ้น
- สบู่
- แชมพู
ค่าใช้จ่ายพิธีแห่รอบอุปสมบทและวันทาเสมา: ประมาณ 8,500 - 26,000 บาท
- ค่านางรำ/แตรวง 5,000 - 10,000 บาท
- ค่าเหรียญโปรยทาน 500 - 1,000 บาท (ขึ้นอยู่กับความต้องการ)
- ชุดเครื่องบวช เช่น ผ้าไตร บาตรพระ ตาลปัตร เครื่องอุปัชฌาย์ เครื่องอัฐบริขาร ฯลฯ (บางอย่างสามารถยืมจากวัดได้) 3,000 - 15,000 บาท
ค่าใช้จ่ายพิธีทำขวัญนาคและฉลองไตร: ประมาณ 21,000 - 57,600 บาท
ค่าใช้จ่ายส่วนใหญ่ในงานบวช จะมากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับค่าใช้จ่ายในส่วนนี้ เพราะการฉลองไตรหรือเรียกง่ายๆ ว่างานเลี้ยงบวชนาคจะเกี่ยวข้องกับจำนวนแขกผู้มาร่วมงานและอาหารที่ต้องจัดเลี้ยง ซึ่งเป็นงานที่จะจัดหรือไม่จัดก็ได้ ในที่นี้ขอยกตัวอย่างการจัดงานโดยมีแขกผู้ร่วมงาน 100 คน ดังนี้
- ค่าดอกไม้ ธูป เทียน 100 บาท
- ค่านิมนต์และค่าปัจจัยพระสงฆ์เทศน์ 1 รูป 500 - 1,000 บาท
- ค่าการ์ดเชิญแขก 100 ใบ พร้อมซอง 500 - 1,500 บาท
- ค่าโต๊ะจีน มีหลายราคา ตั้งแต่ 1,500 - 5,000 บาท/โต๊ะ 15,000 - 50,000 บาท
- ค่าอาหารว่างและเครื่องดื่ม (Snack Box) ช่วงก่อนเริ่มพิธี 5,000 บาท
- ค่าเต็นท์ (สามารถยืมจากวัดได้ ถ้ามี)
- ค่าพัดลม (สามารถยืมจากวัดได้ ถ้ามี)
- ชุดเครื่องเสียง (มีหรือไม่มีก็ได้)
- โชว์ดนตรี/การแสดง (มีหรือไม่มีก็ได้)
ค่าใช้จ่ายพิธีบรรพชา อุปสมบท และเลี้ยงเพลพระ: ประมาณ 5,500 - 11,000 บาท
- ค่าซองปัจจัยพระอุปัชฌาย์ 1 รูป 500 - 1,000 บาท
- ค่าซองปัจจัยพระคู่สวด 2 รูป 1,000 - 2,000 บาท
- ค่าซองปัจจัยพระอันดับ 10 รูป 2,000 - 5,000 บาท
- ค่าเลี้ยงเพลพระ 2,000 - 3,000 บาท
จากรายละเอียดข้างต้นเมื่อรวมแล้วจะพบว่า ค่าจัดงานบวช 1 งาน จะอยู่ที่ประมาณ 36,500 - 98,600 บาท นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายแฝงอื่นๆ อีก เช่น ค่าคนดูแลพิธีของทางวัด ค่าช่างภาพ ค่าเดินทาง ฯลฯ ซึ่งราคาที่แสดงเป็นราคาโดยประมาณการเท่านั้น
โดยการจัดงานบวชมีหลายขั้นตอน ซึ่งจะใช้เงินมากหรือน้อยก็ขึ้นอยู่กับผู้บวชและครอบครัวจะตัดสินใจ เพราะบางอย่างสามารถยืมจากวัดได้ บางอย่างไม่จำเป็นต้องมีก็ได้ เหนือสิ่งอื่นใด คือ วัตถุประสงค์หลักของการบวช และจิตที่ตั้งมั่นในการบวช ของผู้ที่บวชนั่นเอง
ทั้งนี้ เราสามารถควบคุมงบประมาณการจัดงานบวชด้วยตัวเองได้ ว่าต้องการจัดงานบวชให้อยู่ในงบเท่าไหร่ ที่สำคัญต้องไม่กระทบสภาพคล่องทางการเงินของทั้งผู้บวชและครอบครัว